Μοναδικά ντοκουμέντα: Οι μόνες φωτογραφίες των ηρώων του 1821 – Πώς έμοιαζαν πραγματικά (Pics)

Αυτοί που πόζαραν στον φωτογραφικό φακό (ή τους απαθανάτισαν) δεν ήταν πολλοί. Ας τους δούμε όμως.

Πέρασαν δύο αιώνες από την Επανάσταση του 1821 η οποία οδήγησε, με πολλές μάχες, αίμα και αγωνία τη χώρα στην απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό. Τα πρόσωπα των αγωνιστικών και των ηρώων του ’21 μας είναι, βεβαίως, οικεία. Κυρίως από σκίτσα, τα οποία σχεδίασε (για όσους πρόλαβε…) ο Γερμανός Καρλ Κρατσάιζεν! Σε αυτόν το οφείλουμε…

Τους ήρωες του ’21 τους ξέρουμε μέσα από τα… μάτια των ζωγράφων. Οι προσωπογραφίες τους, καλές ή κακότεχνες, απέχουν αρκετά από την πραγματικότητα. Είναι εξωραϊσμένες εικόνες. Δυστυχώς, η φωτογραφία ήταν άγνωστη, τον 19ο αιώνα έκανε τα πρώτα της βήματα. Πολύ περισσότερο στην Ελλάδα που ήταν μια απλή… επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Στα τέλη του αιώνα οι πρώτοι τολμηροί φωτογράφοι έκαναν την εμφάνισή τους. Κάποιοι θέλησαν να αποτυπώσουν τους ήρωες του αγώνα, όσους, φυσικά, ζούσαν. Υπήρχαν και αυτοί που δοξάστηκαν όχι μόνο γιατί πολέμησαν, αλλά έδωσαν και τη ζωή τους για τον Αγώνα.

Αυτές οι φωτογραφίες δεν είναι μια συλλογή ανθρώπων προχωρημένης ηλικίας. Είναι ντοκουμέντα μιας άλλης εποχής. Αυτοί που πόζαραν στον φωτογραφικό φακό (ή τους απαθανάτισαν) δεν ήταν πολλοί. Ας τους δούμε όμως.

Ντοκουμέντα…

Δημήτριος Αινιάν. Υπήρξε «γραμματικός» του Καραϊσκάκη. Πολέμησε όχι μόνο με το μολύβι, αλλά και το όπλο. Τραυματίστηκε στη μάχη της Δόμβραινας. Έγινε κρατικός υπάλληλος, αλλά επί Όθωνα έπεσε σε δυσμένεια. Υποχρεώθηκε να καταφύγει στην Τουρκία όπου τον φιλοξένησε ο Χατζή πασά. Επέστρεψε με την έξωση του Όθωνα. Πέθανε 80 χρόνων το 1881.

Δημήτριος Βούλγαρης. Υδραίος, Δήμαρχος του νησιού κι εκπρόσωπος των συμπατριωτών του στις Εθνοσυνελεύσεις. Ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση και έφθασε μέχρι το αξίωμα του Πρωθυπουργού. Πέθανε ανήμερα των γενεθλίων του το 1877. Ήταν 76 χρόνων.

Δημήτριος Γουβέλης. Οπλαρχηγός της Ρούμελης. Μετά την Απελευθέρωση εκλέχτηκε μέλος της Εθνικής και αργότερα της Α’ Εθνοσυνέλευσης. Πέθανε το 1868.

Νικόλαος Δραγούμης. Γραμματέας του Θόδωρου Κολοκοτρώνη στη Συνέλευση της Τροιζήνας. Το 1874 εξέδωσε τις «ιστορικές μνήμες», ντοκουμέντο για τον Αγώνα. Ασχολήθηκε με την πολιτική κι έγινε πολλές φορές πρωθυπουργός Πέθανε στην Αθήνα στα 70 χρόνια του.

Γεώργιος Δυοβουνιώτης. Στα 14 χρόνια του πολεμούσε στο πλευρό του πατέρα του Γιάννη. Πολέμησε στο πλευρό του Καραϊσκάκη κι έγινε υποστράτηγος στην Ελεύθερη Ελλάδα. Η πολιτεία τον τίμησε με τον βαθμό του αντιστρατήγου. Πέθανε το 1880 στα 82 χρόνια του.

Δημήτριος Καλλέργης. Στη μάχη του Φαλήρου πολέμησε υπό τον Καραϊσκάκη. Πιάστηκε από τους Τούρκους κι απελευθερώθηκε όταν οι δικοί τους έδωσαν μπαξίσι σε αυτούς που τον έπιασαν. Έμεινε στην ιστορία για την κινησή του την 3η Σεπτεμβρίου 1843 που υποχρέωσε τον Βασιλιά Όθωνα να παραχωρήσει Σύνταγμα στους υπηκόους του. Η φωτογραφία από το Παρίσι. Πέθανε στα 66 το 1867.

Κωνσταντίνος Κανάρης. Ο μπουρλοτιέρης του ’21 με τα παράσημα της δράσης του. Ψαριανός μετά την Απελευθέρωση τιμήθηκε για τις υπηρεσίες του, έγινε υπουργός Ναυτικών. Πέθανε το 1877 στα 84 χρόνια του.

Γενναίος Κολοκοτρώνης. Γιός του Θόδωρου. Το όνομά του ήταν Γιάννης, αλλά στην πολιορκία της Τριπολιτσάς σκαρφάλωσε στα τείχη κι έπιασε ένα θηριώδη Τούρκο. Τον αποκάλεσαν «γενναίο» και το παρατσούκλι αντικατέστησε το όνομά του. Πολέμησε παντού, φάνηκε αντάξιος του πατέρα του. Εκλέτηκε Γερουσιαστής και το 1862 Πρωθυπουργός, ο τελευταίος της Βασιλείας του Όθωνα. Ήταν 64 χρόνων όταν πέθανε το 1868.

Αντώνιος Κριεζής. Υδραίος πλοίαρχος, μέλης της Φιλικής Εταιρείας. Μαζί με τον Μιαούλη πρωτοστάτησε στην καταστροφή του Τουρκικού Στόλου στην περιοχή των Σπετσών. Έγινε Ναύαρχος, υπουργός Ναυτικών, αλλά και Πρωθυπουργός. Πέθανε το 1865 στα 69 χρόνια του.

Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. Αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, αγωνιστής, αλλά και πολιτικός που έμεινε στην ιστορία για τις ραδιουργίες του. Τον Δεκέμβριο του 1821 έγινε πρώτος Πρωθυπουργός της επαναστατημένης Ελλάδας. Πέθανε το 1865 σε ηλικία 74 χρόνων.

Αναστάσιος Μαυρομιχάλης. Γιός του Πετρόμπεη. Ο πατέρας του τον έστειλε όμηρο στην Τριπολιτσά τον Φεβρουάριο του ’21. Από εκεί κατάφερε να επικοινωνήσει με τους Έλληνες που πολιορκούσαν τη πόλη και τους έδωσε πολύτιμες πληροφορίες. Με άλλους Μανιάτες πήρε μέρος στη στάση κατά του Καποδίστρια. Ο αδελφός του Γιώργος και ο θείος του Κωνσταντής δολοφόνησαν τον πρώτο Κυβερνήτη. Πέθανε στην Αθήνα στα 71 χρόνια του.

Λεωνίδας Παλάσκας. Ο πατέρας του Λιονταρής σκοτώθηκε στις διάρκεια της Επανάστασης. Έμεινε ορφανός και στάλθηκε στη Ναυτική Σχοχή της Βρέστης. Φωτογραφήθηκε στο Παρίσι. Κυβερνήτης πλοίων, υπουργός και σχεδιαστής της ναυτικής πολεμικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Πέθανε στα 62 το 1881.

Βασίλειος Πετιμεζάς. Από τους πρώτους που πήραν τα όπλα. Ανήκε στην ομώνυμη ένδοξη οικογένεια. Τα κατορθώματά του συναγωνίζονται αυτά του Θόδωρου Κολοκοτρώνη. Φωτογραφήθηκε στο νεκροκρέβατο με τα τιμημένα άρματά του το 1872. Ήταν 87 χρόνων.

Γεώργιος Στριφτόμπολας. Πολέμησε από τα 14 χρόνια του. Μετά την Απελευθέρωση σπούδασε στην Πολεμική Σχολή της Βιέννης κι επάνδρωσε τον Εθνικό Στρατό. Έφθασε στον βαθμό του συνταγματάρχη. Πέθανε το 1900. Ήταν 93 χρόνων!

Νικόλαος Τζαβέλας. Γιός του Φώτη πολέμησε τους Τούρκους στο Σούλι μαζί με τους Αρβανίτες του Αλί Πασά. Ενεργή η παρουσία του στον αγώνα του ’21. Μετά την Απελευθέρωση έγινε υποστράτηγος. Πέθανε στη Ναύπακτο στα 82 χρόνια του.

Σπυρίδων Τρικούπης. Είναι ο πατέρας του Χαρίλαου Τρικούπολη. Έγραψε την ιστορία του ΄21. Ασχολήθηκε με την πολιτική, έγινε και Πρωθυπουργός. Ήταν 85 χρόνων όταν πέθανε το 1873.

Χριστόδουλος Χατζηπέτρος. Τρικαλινός αγωνιστής που μπήκε στο πολιορκημένο Μεσολόγγι με 70 παλικάρια. Πήρε μέρος και στην  έξοδο και σώθηκε, αλλιώς δεν θα φωτογραφιζόταν με το ύφος όχι μόνο του ήρωα, αλλά και του Στρατηγού, τίτλο που απέκτησε μετά την Απελευθέρωση. Πέθανε το 1869 στα 75 χρόνια του.