Debate stories: Όταν τα media βγάζουν… πλανητάρχες
Γιατί είναι τόσο σπουδαίο το debate στις ΗΠΑ;
Η αντίστροφή μέτρηση για τις αμερικάνικες εκλογές ξεκίνησε τα ξημερώματα,ω με το πρώτο debate ανάμεσα σε Ντόναλντ Τραμπ και Τζο Μπάιντεν.
Μια τηλεμαχία που δεν ήταν όμως σαν τις άλλες… Ο Τραμπ διέκοπτε συνέχεια τον αντίπαλό του, με αποτέλεσμα να ακούσει σε κάποια φάση το (viral, πλέον) «θα σκάσεις επιτέλους ρε μαν;».
Τραμπ και Μπάιντεν αντάλλαξαν σκληρά λόγια στο πρώτο τους τηλεοπτικό debate, με τις ατάκες «Όλος ο κόσμος ξέρει ότι είναι ψεύτης» του Μπάιντεν και «Δεν υπάρχει ίχνος ευφυίας πάνω σου» του Τραμπ να το στιγματίζουν. Και με αποκορύφωμα την ατάκα του Μπάιντεν, ότι «ο Τραμπ είναι το κανίς» του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν».
“Will you just shut up man,” @JoeBiden is alllllllll of us.
— Molly Jong-Fast? (@MollyJongFast) September 30, 2020
Πάντως οι Αμερικανοί τηλεθεατές, σύμφωνα με διαδικτυακό γκάλοπ του CBS, φάνηκαν ενοχλημένοι από τον εξαιρετικά τεταμένο κλίμα του debate των υποψηφίων για την προεδρία των ΗΠΑ, με μόλις το 17% των ερωτηθέντων να λέει πως αποκόμισε θετική αίσθηση από τη συζήτηση.
Ο Δουκάκης, ο Μπους και η χαμένη ευκαιρία…
Είναι γνωστό ότι οι Ελληνες τα θέλουμε όλα… δικά μας. Γεωγραφικά αν το δει κανείς, αν δεν επανέλθει η Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών, δεν θα ησυχάσουμε. Τους Έλληνες παραξενεύει που σε κάποια χώρα αναδεικνύεται ένας… ξένος πολιτικός, ωστόσο στα 80s επικρατούσε η περιβόητο Doukakismania. Το όνειρο κάθε συντοπίτη: ένας Έλληνας στην καρέκλα του πλανητάρχη. Παραλίγο λοιπόν να γίνει, η αλήθεια είναι ότι ο Μάικλ Δουκάκης έφτασε πολύ, πάρα πολύ κοντά. Τι χάλασε τη… μαγιά; Ένα ρημάδι debate…
Ο Michael Stanley Dukakis, καίτοι είχε τρία ονόματα (όπως αρκετοί γνωστοί Αμερικανοί πρόεδροι) δεν κατόρθωσε να δει το MSD στη λίστα. Στα 87 του σήμερα, ζωή να ‘χει, κάνει σπάνιες και εκλεκτικές εμφανίσεις. Από τα μικράτα του στην πολιτική, ο γνωστός δικηγόρος από τη Μασαχουσέτη εξελέγη κυβερνήτης της πολιτείας το ’74 αλλά και το ’82, παραμένοντας στο πόσο έως τις 3 Ιανουαρίου 1991. Ήταν μόλις ο δεύτερος Ελληνοαμερικανός κυβερνήτης στην ιστορία των ΗΠΑ μετά τον Σπύρο Αγκνιου. Το 1988 ανακοίνωσε την πρόθεση του να διεκδικήσει το χρίσμα των Δημοκρατικών για τις προεδρικές εκλογές. Στις εσωκομματικές εκλογές υπερίσχυσε και επελέγη ως υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ. Στις προεδρικές εκλογές όμως έχασε από τον (αείμνηστο, πια) Τζορτζ Μπους συγκεντρώνοντας το 45,6% των ψήφων και συγκεντρώνοντας 111 εκλέκτορες.
Η καλύτερη ελληνική ελπίδα για την ανάδειξη ενός Προέδρου στις ΗΠΑ από την ελληνοαμερικανική κοινότητα, «σκόνταψε» στην, ομολογουμένως κυνική, νηφαλιότητα του Δουκάκη αφού στοχοποιήθηκε ως «παγωμένος» από τους επικοινωνιολόγους και σε μία τηλεμαχία που οι δημοσιογράφοι αποφάσισαν να τον οδηγήσουν στα άκρα.
Η ερώτηση που έκρινε… τον επόμενο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών αφορούσε στη θανατική ποινή. Και, στο debate, ερωτήθηκε για το αν η σύζυγός του, Κίτι Δουκάκη, έπεφτε θύμα βιασμού και δολοφονίας, θα προτιμούσε την αμετάκλητη ποινή του θανάτου για το δράστη;.
Ο Δουκάκης έμεινε ανέκφραστος και απάντησε ήρεμα ότι εναντιώνεται στη θανατική ποινή σε όλη του την πολιτική καριέρα. Η αδυναμία του να δείξει «ανθρώπινος» κατά πολλούς του κόστισε και την προεδρία.
Η εγκράτεια και η έλλειψη αυθορμητισμού του δημοκρατικού υποψηφίου άλλαξε άρδην το ρεύμα των δημοσκοπήσεων μετά το debate και του στοίχισε τη μάχη με τον Μπους τον πρεσβύτερο. Ο δημοσιογράφος του CNN, Μπέρναρντ Σο, είχε απευθύνει την ερώτηση κι άκουσε τον Δουκάκη να απαντά… όχι. «Δεν θα την υποστήριζα. Νομίζω γνωρίζετε ότι σε όλη μου τη ζωή έχω εναντιωθεί στη θανατική ποινή» είπε συνεχίζοντας την επιχειρηματολογία του εκφράζοντας τις φιλελεύθερες θέσεις του με τρόπο «ψυχρό».
«Δεν μπορείς να απαντάς σε ερώτηση για βιασμό και θάνατο ενός αγαπημένου σου προσώπου με αναφορά σε αφηρημένες φιλελεύθερες αρχές που προστατεύουν εγκληματίες» σχολίασαν τότε οι πολιτικοί αναλυτές. Μέσα σε ένα βράδυ το ποσοστό των ψηφοφόρων που τον υποστήριζε έπεσε από το 49% στο 42%. Η ήττα ήταν πια αναπόφευκτη.
Ένα άλλο στοιχείο που έπαιξε καταλυτικό ρόλο ήταν το… ύψος του Δουκάκη. Η σύγκριση με τον πανύψηλο Μπους ήταν σχεδόν αστεία και έκτοτε το δημοκρατικό κόμμα έβαζε όρια ύψους στους υποψηφίους!
«Δεν είστε… Κένεντι»
Βεβαίως, αυτό που δεν θυμούνται πολλοί ήταν πως ο Δουκάκης ήταν αγκαλιά με την προεδρία χάρη… στον Κένεντι. Τότε, ενόψει των εκλογών του ’88, ο Νταν Κουέιλ ήταν ένα από τα ανερχόμενα αστέρια του ρεπουμπλικανικού κόμματος και έχαιρε της εμπιστοσύνης του Μπους, ο οποίος τον έβαλε υποψήφιο αντιπρόεδρο. Ωστόσο ο Κουέιλ δεν ακολούθησε ποτέ την καριέρα που ονειρευόταν και η καριέρα του… καταρρακώθηκε μετά το θρυλικό debate των υποψηφίων Αντιπροέδρων. Τότε, απέναντι στον υποψήφιο αντιπρόεδρο του Δουκάκη, τον πολύπειρο Λόιντ Μπέντσεν, ο Κουέιλ έκανε το μοιραίο λάθος να συγκρίνει τον εαυτό του με τον… Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι, εστιάζοντας στο νεαρό της ηλικίας.
Ο Μπέντσεν, ο οποίος ήταν φίλος της οικογένειας Κένεντι και είχε υπηρετήσει στο πλευρό του δολοφονηθέντος Προέδρου, δεν… κρατήθηκε: «Υπηρέτησα με τον Κένεντι. Ήξερα τον Κένεντι. Ο Κένεντι ήταν φίλος μου. Γερουσιαστά Κουέιλ, δεν είστε … Κένεντι», ήταν η φράση που πέρασε στην ιστορία των πολιτικών debates…
Ο… ιδρώτας του κόστισε τον Λευκό Οίκο
Μιας και ο λόγος για τον αείμνηστο Τζακ Κένεντι, είχε λάβει μέρος στις 26 Σεπτεμβρίου 1960 στο πρώτο debate που μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε παναμερικανικό επίπεδο! Απέναντί του ήταν ο Ρίτσαρντ Νίξον.
Πριν από την… τηλεμαχία ο Κένεντι ήταν ένας άσημος γερουσιαστής από τη Μασαχουσέτη. Νέος και καθολικός, γεγονός που τον έφερνε σε ακόμη δυσκολότερη θέση, με αντίπαλο το κατεστημένο της εποχής, τον έμπειρο και πολλές φορές αδίστακτο, αντιπρόεδρο Νίξον. Η διαφορά τους ήταν τεράστια και όσοι άκουσαν από το ραδιόφωνο τη συζήτηση είχαν σχηματίσει τη γνώμη ότι νικητής ήταν ο Νίξον. Ωστόσο, όσοι στήθηκαν μπροστά στους (μαυρόασπρους, ακόμη) τηλεοπτικούς τους δέκτες και είδαν τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών να ιδρώνει, με κακό μακιγιάζ, και χλωμό από γρίπη, ντυμένο στα γκρι, να αναζητά πολλές φορές αποκούμπι στο βήμα που βρισκόταν μπροστά του λόγω ενός τραυματισμού στο γόνατό του, κατάλαβαν πως ο Κένεντι τον… είχε για τα καλά.
Μετά το debate όλα άλλαξαν. Ο Κένεντι ήταν ο σταρ, ο μεγάλος νικητής. Μακιγιαρισμένος και άνετος, σε αντίδραση με τον καταϊδρωμένο Νίξον, κέρδισε τις καρδιές των Αμερικανών αλλά και τις εκλογές με διαφορά λιγότεροι από 100.000 ψήφους, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή. Χωρίς άγχος και με πίστη στις ικανότητές του βγήκε νικητής σε μια πορεία που τερματίστηκε με τη δολοφονία του στο Ντάλας, το 1963.
Ήταν τέτοιο το σοκ από την καταστροφική εμφάνιση Νίξον, που χρειάστηκε να περάσουν 16 χρόνια για να συμφωνήσουν οι Ρεπουμπλικάνοι σε νέο debate. Η μάχη ανάμεσα στον Τζίμι Κάρτερ και τον Τζέραλντ Φορντ το 1976 ανέδειξε νικητή τον πρώτο χάρη σε γκάφα του Φορντ για την εξωτερική πολιτική. Και αυτό έμεινε στην ιστορία για την ατυχέστατη δήλωση του Φορντ ότι «δεν υπάρχει Σοβιετική κυριαρχία στην ανατολική Ευρώπη».
